Go to the page content
Gedrag | 2 min. leestijd

De impact van COVID-19 op de mentale gezondheid begrijpen: Interview met een expert

Op dit moment worstelen miljarden mensen over de hele wereld met de verregaande gevolgen van het coronavirus. Voor iedereen hebben de problemen te maken met zelfisolatie, social distancing in het openbaar en het onder controle houden van eerder bestaande symptomen (indien die er zijn), en tegelijkertijd moeten we nieuwe manieren van dagelijks leven zoeken.

Helaas kan de noodzaak tot zelfcontrole en het aanpassen van persoonlijke gewoontes om het risico op het oplopen (of doorgeven) van de ziekte te verminderen, gevolgen hebben op de mentale gezondheid.

Om duidelijkheid en inzicht te bieden, hebben we contact opgenomen met dr. Frank Snoek, Professor medische psychologie en hoofd van de afdeling medische psychologie in het AMC. Naast het feit dat hij een expert is in de psychologie van diabetes, heeft dr. Snoek interesse in e-tools voor gezondheid die gebruikt worden om zelf chronische aandoeningen onder controle te houden.

"Het is belangrijk te erkennen dat onze angsten en zorgen een normale reactie zijn op een abnormale situatie."

-Dr. Snoek

Dit is algemene kennis over de ziekte en dient niet als medisch advies. Als u symptomen van COVID-19 ervaart of vragen, twijfels of zorgen heeft, neem dan contact op met uw arts en volg het advies op van de lokale autoriteiten.

Dr. Snoek, we zien veel verschillende reacties als gevolg van de COVID-19-crisis. Waarom reageren mensen op deze manier?

In een situatie zoals deze, zien we verschillende reacties en manieren van aanpak. De meesten onder ons, of zelfs iedereen, ervaren een bepaalde onzekerheid en maken ons zorgen over onze gezondheid en die van anderen. Dit helpt ons om de ernst van de situatie in te zien en ons te houden aan de aanbevelingen betreffende social distancing en handen wassen. Persoonlijkheid en mentale kwetsbaarheid, d.w.z. “veerkracht”, bepalen grotendeels hoe mensen omgaan met de stress van het coronavirus. Bepaalde mensen worden meer getroffen dan anderen, niet alleen fysiek en mentaal, maar ook economisch. Een minderheid van de mensen is overdreven angstig en heeft overmatige angst dat hun dagelijks functioneren wordt beperkt. En sommigen beseffen niet hoe reëel de dreiging is en brengen het leven van andere mensen op een onverantwoorde manier in gevaar.

U werkt hoofdzakelijk met diabetespatiënten. Denkt u dat deze situatie een bijzondere impact zal hebben op het mentale welzijn van diabetespatiënten? Zo ja, hoe?

Ik denk dat mensen met diabetes het bijzonder moeilijk kunnen hebben. Er is vastgesteld dat ze extra kwetsbaar zijn, wat wil zeggen dat ze een hoog risico lopen om ernstig ziek te worden wanneer ze besmet worden. Ook al is dit in het algemeen niet juist, toch is het een extra belasting bovenop de andere zorgen die we ons maken. Het kan ook leiden tot stigmatisering en onnodige sociale isolatie. Door de lockdown kunnen diabetespatiënten zich ernstige zorgen maken over de beschikbaarheid van diabetesgeneesmiddelen en -technologieën. 

"Wat helpt is je houden aan het bekende, en je dagelijkse routine zoveel mogelijk blijven volgen."

-Dr. Snoek

Welke aanpak zou u voorstellen voor het omgaan met iemands angst in deze situatie? Welke tips kunt u geven aan diabetespatiënten?

Eerst en vooral is het belangrijk om te erkennen dat onze angsten en zorgen een normale reactie zijn op een abnormale situatie. Zo reageren mensen op bedreiging en isolatie. Uw emoties uitdrukken en ze delen met dierbaren is nuttig. Ten tweede helpt het om u in tijden van onzekerheid, beperkte sociale interactie en gedwongen thuisisolatie, te houden aan het bekende en uw dagelijkse routine zoveel mogelijk te volgen. Dit biedt structuur en is iets waar u controle over kunt uitoefenen. Ten derde moeten we onze blootstelling aan de voortdurende stroom alarmerende berichten – en soms verkeerde informatie – over de verspreiding van COVID-19, het aantal sterfgevallen, enz., onder controle houden. Dergelijke informatie kan leiden tot hyperalertheid en stress. Het nieuws maar 2-3 keer per dag bekijken kan mentale "ruimte" vrijmaken die u beter kunt opvullen met positieve dingen, zoals zaken waar u controle over heeft.

"Contact maken met dierbaren en mensen die alleen zijn steun bieden, kan veel voldoening geven."

-Dr. Snoek

Op welke manieren kunnen mensen in deze tijd steun zoeken bij vrienden, collega's en dierbaren?

Sociale media en de telefoon zijn natuurlijk uiterst nuttig. We hebben het geluk dat we contact kunnen houden en elkaar virtueel steun kunnen bieden terwijl we fysieke afstand bewaren. Regelmatig contact opnemen met dierbaren en mensen die alleen zijn steun bieden kan veel voldoening geven en kan het algemeen welzijn en de weerstand verhogen.

Gerelateerde artikelen

Omgaan met stress wanneer u diabetes heeft
Gedrag | 3 min. leestijd

Omgaan met stress wanneer u diabetes heeft

Hier zijn 5 tips om u veilig door de stressvolle en angstige momenten van het leven te loodsen – en om u te helpen om rustiger, zelfzekerder en gelukkiger te leven met diabetes.

Diabetes dag na dag
Levensstijl | 6 min. leestijd

Diabetes dag na dag

Een goed diabetesbeheer vereist bewustzijn en zorgvuldige aanpak van alle soorten omstandigheden en situaties.