Als u net de diagnose diabetes heeft gekregen, vraagt u zich allicht af wat dit betekent voor uw eetpatroon. Misschien bent u ongerust omdat u niet voldoende weet over dieet en voeding om eetgewoonten aan te nemen die werken en de symptomen onder controle houden.

Laten we eraan beginnen! Probeer eerst en vooral om uzelf niet te zien als “iemand op dieet”. Waarom noemt u het geen " voedingsschema"? Het is geen onwrikbaar begrip! U kunt het altijd aanpassen als iets niet werkt voor u. 

Deze methode is de simpelste van de drie en wijst erop dat er niet één voedingsgroep is die alle energie en voedingsstoffen levert die u nodig heeft.

Veel mensen met diabetes type 2 kunnen hun bloedsuikerspiegel onder controle houden door gewoon de juiste porties te eten. In plaats van koolhydraten te tellen, wat we zien in de volgende methode, biedt de bordmethode een snelle visuele manier naar een gezonde evenwichtige voeding.

Leer deze aan, pas deze toe op uw drie maaltijden per dag en u zit meestal goed.

Waarom wordt dit de bordmethode genoemd? Omdat u uw bord moet bekijken (22 cm diameter is ideaal). Verdeel het nu in 4 gelijke delen. Als u voeding op uw bord legt, bedek dan 2 gelijke delen met niet-zetmeelhoudende groenten (zoals broccoli, spinazie of kool), 1 met magere eiwitten (zoals witte vis of wit gevogeltevlees zonder vel) en 1 met koolhydraten (of zetmeel). Koolhydraten zijn granen, brood of zetmeelrijke voeding, maar zitten ook in andere voedingsmiddelen.

Of u ook tussendoortjes nodig heeft tussen de maaltijden hangt af van uw insulineschema. Uw arts, verpleegkundige of voedingsdeskundige kan u verder advies geven over het aanpassen van uw koolhydraatinname aan uw insulinedosis.

Moeten mensen met diabetes koolhydraten vermijden? Nee! Dat zou verkeerd zijn omdat koolhydraten veel belangrijke vitamines en mineralen bevatten.

Koolhydraten moet u leren tellen. Zo kan u twee dingen doen: uw bloedsuiker stabiel houden en uw hersenen en spieren voorzien van de brandstof die ze nodig hebben om te kunnen functioneren.

Succesvol omgaan met diabetes draait allemaal om het ontdekken op welke manier hetgeen u eet – en ook wanneer u eet - en waarvan u geniet invloed heeft op uw bloedsuikerspiegel en uw algehele gezondheid, inclusief uw humeur. We hebben het dan specifiek over koolhydraten.

Leven met diabetes gaat over het onder controle houden van het glucosegehalte in uw bloed. En omdat koolhydraten in glucose worden omgezet wanneer ze worden opgenomen, moeten mensen met diabetes zich bewust zijn van hun koolhydraatinname.

Vrouwen met diabetes nemen meestal 45-60 gram koolhydraten per maaltijd (60-75 voor mannen) – en een derde daarvan per tussendoortje. Bij het tellen van koolhydraten is de hoeveelheid van belang – niet de soort. Daar heeft u voedingsetiketten voor nodig.

Zoek het gehalte "Koolhydraten" bij de "Voedingswaarden" van het voedingsmiddel (indien verpakt). Dit zal u informeren over hoeveel gram koolhydraten u gemiddeld per maaltijd opneemt door één portie te eten.

Doe hetzelfde voor andere voedingsmiddelen die u van plan bent te eten. Mik op het aantal koolhydraten – niet door uzelf voeding die u lekker vindt te ontzeggen, maar door er met mate van te genieten. Maak uw voedingsschema divers en spannend!

Bij verse voeding zonder etiket moet u het aantal koolhydraten schatten. Een goede richtlijn is dat een portie fruit, melk of zetmeel ongeveer 15 gram koolhydraten bevat. Schaf u een boekje of app aan met het aantal koolhydraten en portiegroottes.

De precieze hoeveelheid koolhydraten die u nodig heeft, hangt af van hoe fysiek actief u bent en welke geneesmiddelen u inneemt. Uw arts of een geregistreerde voedingsdeskundige kan u helpen om de juiste balans te vinden.

Dit moet u weten over koolhydraten: Er zijn enkelvoudige en complexe koolhydraten. Als diabetespatiënt zijn complexe koolhydraten beter voor u omdat uw lichaam meer tijd nodig heeft om ze te verteren en te absorberen, wat betekent dat ze fungeren als een buffer tegen schommelingen in de bloedsuikerspiegel – ook bekend als hypo- en hyperglycemie.

Probeer dus het merendeel van uw koolhydraten te halen uit voedzame en langzaam werkende complexe koolhydraten. Kies voor bruine rijst, havermout, quinoa, farro, gierst en bulgur in plaats van enkelvoudige koolhydraten zoals verwerkte en geraffineerde suikers. Kies indien mogelijk voor “volkoren” brood, pasta en crackers. Een goede tip om uit eten te gaan of te reizen is om een app te downloaden die u een snel overzicht geeft van voedingsmiddelen die u niet kent.

U weet nu dat de hoeveelheid complexe en enkelvoudige koolhydraten in een bepaald voedingsmiddel relevant is voor hoeveel u ervan kunt eten. Maar er is nog een andere methode die u moet kennen: de glycemische index.

De glycemische index rangschikt voedingsmiddelen op een schaal van 0 tot 100, afhankelijk van de invloed van de voeding op uw bloedsuikerspiegel. Hoe hoger de index, hoe sneller de voeding wordt verteerd en opgenomen, wat leidt tot een verhoogde glucosespiegel in het bloed.

Misschien bent u bijzonder gek op bepaalde voedingsmiddelen. Als dat het geval is, stel ik voor dat u eerst hun glycemische index opzoekt. U moet weten hoe snel ze uw bloedsuikerspiegel laten stijgen, want uw veiligheid, welzijn en vermogen om te functioneren zijn hiervan afhankelijk. Terwijl u deze methode leert kennen, krijgt u een idee van hoeveel u van een bepaald soort voeding kan eten zonder dat uw bloedsuikerspiegel daalt of stijgt.

Veel diabetespatiënten vinden dat ze bepaalde voedingsmiddelen volledig moeten schrappen. Maar u kunt ook kiezen om boodschappen te doen vanuit het “halfvol glas” - standpunt. Sta even stil bij uw boodschappen en u zal interessante opties blijven hebben in de keuken.

Een goede tip als u naar het grootwarenhuis gaat, is meer tijd doorbrengen bij de verse producten dan bij de verpakte voedingsmiddelen. Over het algemeen vindt u de gezondste voeding in de buitenste rijen. Loop er niet te snel langs op zoek naar bewerkte voedingsmiddelen en kies vooral fruit en groenten naast zuivelproducten, vlees, kip en vis.

Waarom deze prioriteitstelling? Omdat de voedingsvalkuilen voornamelijk verstopt zitten in verpakte voeding en blikvoeding. Als u het voedingsetiket leest, wordt dit zo klaar als een klontje. (Raadpleeg altijd het voedingsetiket zodat u verrassende reacties op de voeding vermijdt). Uiteraard zijn sommige verpakte voedingsmiddelen wel geschikt voor diabetespatiënten, denk maar aan tonijn in blik, bonen en havermout.

Hier is nog een andere eenvoudige en leuke tip. Als u boodschappen doet en overweegt om een nieuw soort voeding te kopen, vraag uzelf dan af of uw overgrootmoeder het zou hebben herkend. Als het antwoord ja is, hoeft u zich allicht geen zorgen te maken over de voedingswaarde.

Een andere echt nuttige tip draait rond de kleur van voeding. Donkerder voeding heeft de voorkeur boven lichtere varianten. Kies spinazie in plaats van ijsbergsla, bruine rijst in plaats van witte rijst, zoete aardappelen in plaats van gewone aardappelen, enz. Sla lichte voedingsmiddelen over en kies voor volkorengranen omdat ze uw bloedsuiker in evenwicht brengen en uw algemeen welzijn verhogen.

Als u op restaurant gaat, is de truc om uw focus te behouden! Laat de vele opties u niet afleiden van uw "voedingsschema".

Denk goed na en plan de hele maaltijd - van het voorgerecht, het hoofdgerecht tot het dessert. Focus op de koolhydraten in elk gerecht en gebruik een app om u te helpen met schattingen (tenzij het menu voedingswaarden bevat).

Dus hoe zit het met het dessert? Sommige diabetespatiënten gebruiken de richtlijn dat het dessert alle koolhydraten verbruikt die ze die maaltijd mogen eten. Een dessert kiezen betekent dus een salade eten in plaats van een koolhydraatrijk voorgerecht en hoofdgerecht. Daarom is het belangrijk om de hele maaltijd van begin tot einde te overlopen voordat u een keuze maakt.

Bij een buffet geldt hetzelfde advies. Bekijk eerst alle opties voordat u opschept, of anders is uw toegelaten aantal koolhydraten al op voordat u bij het eten komt waar u zin in had.

Goed leven met diabetes maakt van u een pro bij het samenstellen van een heerlijke maaltijd zonder de regels te overtreden die uw welzijn bepalen.

Mensen die graag voeding opdringen zijn een bijzondere uitdaging voor diabetespatiënten. Ze kunnen dingen zeggen als: "Neem gewoon een klein stukje" of "Ik heb dit speciaal voor jou gemaakt" of "Je kwetst me als je niet even proeft." Deze opmerkingen zijn doorgaans goed bedoeld, maar maken het moeilijk om u aan uw voedingsschema te houden. Soms vormen voedingspushers echt een probleem.

Voeding gaat over meer dan metabolisme alleen. Het is een belangrijk onderdeel van het dagelijkse sociale leven en het is gekoppeld aan relaties, liefde en warmte - vaak met mensen die we niet willen kwetsen. Als u de voeding die ze u aanbieden niet aanneemt, kan het voelen alsof u hun liefde afwijst of een domper zet op de relatie.

Wanneer een voedingspusher uw voedingsschema in de war dreigt te sturen, is er misschien geen simpele oplossing, maar we hebben toch een tip. Glimlach en zeg: “Ik kan dat nu niet eten maar ik bewaar het voor later.”

Leven met diabetes betekent dat u uw gezondheid en welzijn boven andere zorgen en prioriteiten moet stellen. Dat is geen egoïsme. Het is een voorwaarde om nuttig en beschikbaar te zijn voor onze naasten.

Leven met diabetes is een traject waarin u altijd vooruit gaat. Sommige dagen zullen beter zijn dan andere. Op sommige dagen zullen uw methodes en metabolisch ritme een perfecte match zijn, en op sommige dagen zal u zich afvragen wat u fout doet.

Als u iets fout doet, is de eerste vuistregel: Verwijt uzelf niets! Een dag die niet van een leien dakje liep is het einde van de wereld niet, en u hoeft de teleurstelling niet mee te slepen. Als er iets mis gaat bij het ontbijt, kan u het nog goed maken bij de lunch! Als het evenwicht er niet is bij de lunch, kan het diner nog slagen! Bent u de hele dag lang niet onder de indruk van uw eigen prestaties, probeer het morgen dan beter te doen.

Een diabetespatiënt heeft in principe dezelfde voedingsbehoeften als iemand zonder de aandoening. Dit betekent dat er geen speciale voeding nodig is voor diabetespatiënten. Zoals bij elk gezond voedingspatroon moeten diabetespatiënten meer aandacht hebben voor hun algemeen eetpatroon dan voor specifieke voedingsmiddelen.

Diabetespatiënten hebben evenwel een goede reden om sommige dingen te vermijden die vrij kunnen worden genuttigd door mensen zonder diabetes. Zoals we hebben gezien, spelen koolhydraten een centrale rol bij het opstellen van een voedingsschema bij diabetes. Het is de basis voor de verschillen in voedselopname van mensen met en zonder de aandoening. Neem bijvoorbeeld enkelvoudige koolhydraten die u kunt vinden in snoep, taart, frisdrank, wit brood en witte rijst. Ze kunnen nuttig zijn wanneer uw bloedsuikerspiegel laag is, maar zijn niet bevorderlijk voor stabiele bloedsuikerspiegels bij een diabetespatiënt.

De glycemische index geeft aan welke voeding een diabetespatiënt zou kunnen proberen te beperken of te vermijden – of juist niet. Trage koolhydraten met veel vezels verdienen de voorkeur boven voeding die enkel uw bloedsuikerspiegel de hoogte in jaagt. Zo geven we de voorkeur aan vezelrijke ontbijtgranen met een laag suikergehalte boven zoete ontbijtgranen. Erwten of bladgroenten zijn beter dan maïs, enzovoort.

De diagnose diabetes type 2 betekent niet dat u niet meer mag genieten van eten. Het streven naar een gezond en realistisch voedingsschema betekent dat voeding nog steeds een heerlijk en volwaardig deel van uw leven kan uitmaken. Met een mentaliteit die de behoeften van uw lichaam respecteert, kan u volop van het leven genieten. Wanneer u een aantal van uw eetgewoontes bekijkt, zal u zien dat leven met diabetes veel boeiende opties biedt. Er zijn talloze nieuwe voedingsmiddelen en recepten om te ontdekken!