Η σειρά μας «Παιδιά με σακχαρώδη διαβήτη» προσφέρει καθοδήγηση και υποστήριξη για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 (ΣΔτ1), μαζί με εκπαιδευτικό υλικό τόσο για τους γονείς, όσο και για τα παιδιά. Αυτό το άρθρο μιλάει για τους τρόπους υποστήριξης και επικοινωνίας με το έφηβο παιδί σας, καθώς αναλαμβάνει μεγαλύτερη ευθύνη για τη διαχείριση του σακχαρώδους διαβήτη.

Το να είσαι έφηβος είναι από μόνο του περίπλοκο. Προσθέτοντας τη διαχείριση του ΣΔτ1, γίνεται ακόμη πιο δύσκολο. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι περισσότεροι έφηβοι δυσκολεύονται με τον έλεγχο του σακχαρώδους διαβήτη, με μόνο περίπου 17-21% των εφήβων να πετυχαίνουν τον στόχο του δείκτη γλυκόζης HbA1c¹.

Ως γονιός, προσπαθείτε συνεχώς να στηρίζετε το έφηβο παιδί σας, χωρίς να του στερείτε την ελευθερία του. Είναι δύσκολο να βρείτε την ισορροπία μεταξύ της παρακολούθησης της διαχείρισης του ΣΔτ1 και του να κάνετε πίσω για να τα αφήσετε να καταλάβουν πράγματα από μόνα τους. Οι συμβουλές μας είναι σχεδιασμένες για να σας βάλουν σε μια πορεία, ώστε να παραδώσετε τα ηνία στο έφηβο παιδί σας και να του επιτρέψετε να διαχειριστεί με ανεξαρτησία τη φροντίδα του σακχαρώδους διαβήτη. 

Είναι σημαντικό να συζητάτε με το έφηβο παιδί σας, και όχι απλά να του απευθύνεστε. Παρόλο που μπορεί να θέλετε απεγνωσμένα να καταλάβουν όλα όσα κάνετε γι' αυτά, το να τους κάνετε κήρυγμα δεν είναι η καλύτερη προσέγγιση. Αν δεν είναι πρόθυμα να μιλήσουν μαζί σας, σκεφτείτε το ενδεχόμενο ψυχολογικής υποστήριξης ή αν υπάρχει κάποιος άλλος στην οικογένεια στον οποίο νιώθει άνετα να μιλήσει.

• Αν ξεκινήσετε επικοινωνία, επιλέξτε την κατάλληλη στιγμή (αποφύγετε τις στιγμές που το παιδί σας είναι κουρασμένο, θυμωμένο και αναστατωμένο).
• Παραδεχτείτε ότι δεν τα κάνετε όλα σωστά (το παιδί σας πρέπει να γνωρίζει ότι κανείς δεν είναι τέλειος και ότι είναι σίγουρο ότι θα κάνει λάθη καθώς αναλαμβάνει περισσότερες ευθύνες).
• Συζητήστε για άλλους εφήβους με ΣΔτ1 (ανοίξτε μια συζήτηση για περιπτώσεις εκτός της οικογένειάς σας. Το παιδί σας μπορεί να προτιμά να σας μιλήσει για τις εμπειρίες άλλων ανθρώπων με ΣΔτ1). 

Όσο δύσκολο είναι για εσάς να διαχειριστείτε τον ΣΔτ1 του παιδιού σας, άλλο τόσο δύσκολο είναι για αυτό να ζήσει με τη νόσο. Δείξτε κατανόηση στα συναισθήματά του και ακούστε όταν σας ανοίγεται. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε πότε το παιδί σας ζητάει βοήθεια και συμβουλές, και πότε θέλει να ξεσπάσει για τα προβλήματά του.

• «Αυτό ακούγεται δύσκολο!» και «Πώς μπορώ να σε βοηθήσω;» (να ξέρετε πότε πρέπει να ακούτε και πότε να προσφέρετε υποστήριξη)
• Πάρτε λίγο χρόνο πριν απαντήσετε (αν βιαστείτε να δώσετε μια λύση στο πρόβλημα του παιδιού σας, μπορεί να νιώσει ότι δεν είναι ικανό να διαχειριστεί μόνο του τον ΣΔτ1).
• Να δίνετε αξία τα συναισθήματά του (εσείς μπορεί να βρείτε κάτι χρήσιμο, ενώ το παιδί σας όχι. Δεν πειράζει να αισθάνεστε διαφορετικά για το ίδιο θέμα).

Είναι πολύ εύκολο να φανείτε ως ένας «υπερβολικά δραματικός» γονέας, αλλά το να προβάλλετε τις ανησυχίες σας στο έφηβο παιδί σας αποτελεί συνταγή αποτυχίας. Αν είστε αναστατωμένοι για μια μέτρηση σακχάρου αίματος, προσπαθήστε να μη δείξετε την απογοήτευση/τον θυμό σας. Το παιδί σας πρέπει να γνωρίζει ότι η διαχείριση του σακχαρώδους διαβήτη δεν είναι εύκολη και ότι μπορεί να προσπαθήσει για κάτι καλύτερο την επόμενη φορά.

• Αποφύγετε την προβολή (τα προσωπικά ξεσπάσματα μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τους εφήβους και να τους κάνουν να κλειστούν στον εαυτό τους ή να επαναστατήσουν).
• Να έχετε ρεαλιστικές προσδοκίες (οι έφηβοι δεν πρέπει να περιμένουν ότι θα έχουν τέλεια επίπεδα σακχάρου αίματος- αυτό απαιτεί χρόνο).
• Το έφηβο παιδί σας θα αντικατοπτρίσει τη συμπεριφορά σας (αν πανικοβληθείτε εσείς, θα πανικοβληθεί κι εκείνο, και αυτό πιθανότατα θα συνεχιστεί στην ενήλικη ζωή του).

Η διαχείριση του σακχαρώδους διαβήτη δεν είναι εύκολη υπόθεση και το παιδί σας σίγουρα δεν ήθελε να έχει αυτή την ευθύνη. Να είστε περήφανοι για τα επιτεύγματά του (μικρά ή μεγάλα) και να αντιμετωπίζετε θετικά τις αναποδιές. Εάν δημιουργήσετε ένα θετικό, ασφαλές πεδίο για το έφηβο παιδί σας να αναπτυχθεί και να μάθει, είναι λιγότερο πιθανό να μείνετε στο σκοτάδι όσον αφορά τη διαχείριση του σακχαρώδους διαβήτη του.

• Προσέξτε τη χρήση της λεξιλογίου σας (μπορεί να νιώθετε αγανακτισμένοι που πρέπει να πάρετε προμήθειες για τον σακχαρώδη διαβήτη μια μέρα που δεν έχετε χρόνο, αλλά να γνωρίζετε ότι το έφηβο παιδί σας μπορεί να θα αισθανθεί γρήγορα ότ είναι βάρος).
• Γιορτάστε τις νίκες (ενισχύστε την αυτοεκτίμηση του παιδιού σας με το να είστε ο μεγαλύτερος υποστηρικής του. Αυτό θα του δώσει αυτοπεποίθηση να διαχειριστεί μόνο του τον ΣΔτ1).
• Μην πατρονάρετε (ένας λίγο αστείος εορτασμός μπορεί να είναι εντάξει, αλλά πρόσεξτε να μη γίνει υπερβολικά διδακτικός ή υποτιμητικός).
• Δημιουργήστε ένα θετικό περιβάλλον, όπου το παιδί σας μπορεί να ζητήσει βοήθεια (θέλετε το έφηβο παιδί σας να «πετάξει με τα δικά του φτερά» και να διαχειριστεί τον ΣΔτ1 με ανεξαρτησία, αλλά πρέπει να γνωρίζει ότι μπορεί πάντα να ζητήσει τη συμβουλή σας).