Ταξίδια και οδήγηση με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2

Ο Steve Mathers, ο οποίος ζει με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 στο Ηνωμένο Βασίλειο, μοιράζεται συμβουλές σχετικά με τα ταξίδια και την οδήγηση με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

Αν ζείτε με σακχαρώδη διαβήτη, ορίστε η πρώτη μου συμβουλή: επικεντρωθείτε στο πρώτο μέρος της φράσης. Ζείτε! Ναι, ο σακχαρώδης διαβήτης θα αλλάξει τη ζωή σας, αλλά η πάθησή σας είναι κάτι που εσείς διαχειρίζεστε- όχι το αντίθετο.

Τα ταξίδια αποτελούν για πολλούς ανθρώπους σημαντικό κομμάτι της ζωής τους. Είτε μετακινείστε απλώς για να πάτε στη δουλειά είτε πετάτε στο εξωτερικό για να εξερευνήσετε τα πιο απομακρυσμένα μέρη του κόσμου, η δυνατότητα να μεταφερθείτε από το σημείο Α στο Β είναι απαραίτητη.

Η κινητικότητα και η ανεξαρτησία μας επιτρέπουν να κάνουμε τα πάντα, από την επίλυση των πιο απλών προβλημάτων μέχρι την αναζήτηση ενός μεγαλύτερου νοήματος. Με άλλα λόγια, πρόκειται για ένα σημαντικό ζήτημα. Σχεδόν εξίσου σημαντικό με το να ακολουθείτε ένα σωστό πρόγραμμα διατροφής και να έχετε πρόσβαση σε φάρμακα και υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης.

Ας ξεκινήσουμε με τα βασικά. Όταν ταξιδεύετε, είτε αεροπορικώς είτε με πλοίο είτε δια της ξηράς, εκθέτετε τον εαυτό σας σε περιβάλλοντα όπου οι συνθήκες για την υγεία σας είναι άγνωστες ή απρόβλεπτες. Σε αυτές τις συνθήκες, δε θα μπορείτε εύκολα να βοηθήσετε το σώμα σας όταν χρειαστεί.

Αλλά με λίγη προετοιμασία, μπορείτε να προβλέψετε τις περισσότερες από τις προκλήσεις που είναι πιθανό να συναντήσετε και να επικεντρωθείτε στη χαρά του ταξιδιού, αντί για τον κίνδυνο. Στις επόμενες ενότητες θα εμβαθύνουμε περισσότερο σε αυτό το ζήτημα.

Ενώ ταξιδεύετε, φροντίστε να ελέγχετε τακτικά τα επίπεδα της γλυκόζης με έναν μετρητή γλυκόζης, π.χ. κάθε 2 ή 3 ώρες. Με αυτόν τον τρόπο θα ενημερώνεστε για την ώρα της φαρμακευτικής σας αγωγής ή για να φάτε ένα σνακ με υδατάνθρακες ταχείας δράσης.

Η συνήθεια του τακτικού ελέγχου των επιπέδων γλυκόζης λειτουργεί σαν ένα είδος ασφαλιστικού συμβολαίου! Όταν επενδύετε στην ανάληψη του πλήρους ελέγχου, η ανταμοιβή είναι η αυξημένη ελευθερία να κάνετε (και να τηρείτε) σχέδια, να είστε αυθόρμητοι και να διασκεδάζετε. Χρειάζεται λίγο χρόνο και δέσμευση, αλλά αποδίδει.

Λίγα πράγματα δίνουν στους ανθρώπους μεγαλύτερη αίσθηση ελευθερίας από το να καθίσουν πίσω από το τιμόνι ενός αυτοκινήτου και να «απογειωθούν». Μπορεί να χρειάζεστε το αυτοκίνητο για να πάτε στη δουλειά το πρωί, να πάτε για ψώνια ή να φύγετε από την πόλη για το Σαββατοκύριακο. Πολλοί άνθρωποι οδηγούν επίσης αυτοκίνητο ή φορτηγό στο πλαίσιο της εργασίας τους.

Η συμβουλή μου: όταν παίρνετε το αυτοκίνητό σας, όπου κι πηγαίνετε, προνοήστε για τα απαραίτητα. Ανάλογα με το τι έχετε στο αυτοκίνητό σας, μπορείτε να μετατρέψετε τα συμπτώματα του σακχαρώδους διαβήτη σε μια ήπια μεταβολή των επιπέδων γλυκόζης και να αποφύγετε την υπογλυκαιμία.

Λίγες πληροφορίες για την υπογλυκαιμία: Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας τείνουν να εμφανίζονται όταν τα επίπεδα γλυκόζης πέφτουν κάτω από 70 χιλιοστόγραμμα ανά δεκατόλιτρο αίματος (3,9mmol/L)¹. Τα συνήθη συμπτώματα υπογλυκαιμίας περιλαμβάνουν²:

●        Υπνηλία

●        Χλώμιασμα

●        Ζαλάδα

●        Πείνα

●        Τρέμουλο

●        Άγχος

●        Εφίδρωση

●        Ευερεθιστότητα

●        Ακανόνιστο καρδιακό παλμό

Είναι αυτονόητο ότι δε θέλετε να χάσετε τον έλεγχο του σώματός σας ενώ οδηγείτε, επομένως είναι πολύ σημαντικό να αποφύγετε την υπογλυκαιμία όταν βρίσκεστε πίσω από το τιμόνι.

Πριν ξεκινήσετε, φροντίστε να προμηθευτείτε:

●        Επιπλέον φάρμακα

●        Μπουκάλια με νερό

●        Υδατάνθρακες ταχείας δράσης, όπως³:

          o    Ταμπλέτες ή ροφήματα γλυκόζης

          o    Αναψυκτικά με ζάχαρη

          o    Γλυκά

          o    Λευκό ψωμί

          o    Μπισκότα

Εδώ, οι «υδατάνθρακες ταχείας δράσης» αναφέρονται σε τροφές που προκαλούν ταχεία αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Αυτές οι τροφές βρίσκονται στο εύρος 70-100 του γλυκαιμικού δείκτη, ο οποίος κυμαίνεται από 0 έως 100⁴.

Μερικές επιπλέον συμβουλές: ελέγξτε τα επίπεδα γλυκόζης αίματος πριν μπείτε στο αυτοκίνητο και συνεχίστε να τα ελέγχετε κάθε δύο ώρες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού σας.

Τέλος, ανατρέξτε στην παραπάνω λίστα και δώστε προσοχή στα συμπτώματα όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας πέφτουν. Στο μέλλον θα έχετε μεγαλύτερη επίγνωση του τρόπου με τον οποίο αντιδρά το σώμα σας και μπορεί να είστε σε θέση να προλάβετε έγκαιρα την πτώση των επιπέδων γλυκόζης.

Μια ακόμη συμβουλή: όσο μεγαλύτερο είναι το ταξίδι σας και όσο πιο μακριά πηγαίνετε, τόσο περισσότερο πρέπει να προγραμματίζετε. Γράψτε μια λίστα και συμπεριλάβετε όλα όσα μπορεί να χρειαστείτε στη διάρκεια του ταξιδιού. Ανεξάρτητα από την υγεία σας, τα αεροπορικά ταξίδια μπορούν να καταπονήσουν τον οργανισμό. Θα πρέπει να το λάβετε υπόψη όταν προετοιμάζεστε για το ταξίδι σας.

Εάν χρειάζεστε φάρμακα, να τα έχετε πάντα στη χειραποσκευή σας. Πάρτε λίγο περισσότερα από όσα χρειάζεστε. Ζητήστε από τον γιατρό σας εκ των προτέρων να γράψει μια βεβαίωση που να ειδοποιεί το προσωπικό της αεροπορικής εταιρείας για την ανάγκη να έχετε μαζί σας φάρμακά και άλλα σχετικά εφόδια. Πάρτε μαζί σας τόσο τη βεβαίωση του γιατρού, όσο και τις συνταγές, εξασφαλίζοντας ότι όλα τα φάρμακά φέρουν ευανάγνωστη φαρμακευτική σήμανση. Αυτές οι ενέργειες θα ενισχύσουν τη θέση σας, εάν σας ζητηθεί να εξηγήσετε την ανάγκη για ιατρικά είδη σε μια πτήση.

Όταν επιβιβάζεστε σε πτήση προς διαφορετική ζώνη ώρας, καταγράψτε την ώρα και το μέρος που πήρατε τα φάρμακά σας, ώστε να μην αποπροσανατολιστείτε από την αλλαγή της τοπικής ώρας. Το γεγονός ότι η ημέρα σας είτε «μικραίνει» είτε «μεγαλώνει» λόγω του ταξιδιού σε διαφορετικές ζώνες ώρας, μπορεί να αποσταθεροποιήσει τον μεταβολισμό σας. Επομένως, είναι δική σας υπόθεση να αμβλύνετε αυτόν τον αντίκτυπο και να προσαρμοστείτε όσο το δυνατόν ακριβέστερα στο νέο πρόγραμμα και σχήμα αγωγής. Η ακριβής καταγραφή του χρόνου είναι κομβικής σημασίας για τον σκοπό αυτό.

Αν είναι εφικτό, αναφέρετε το ταξίδι στον γιατρό σας τουλάχιστον ένα μήνα πριν από την αναχώρησή σας. Έτσι, θα μπορεί να σας βοηθήσει να προγραμματίσετε τυχόν αλλαγές που απαιτούνται στη φαρμακευτική σας αγωγή.

Σημειώστε ότι η διάγνωση σακχαρώδους διαβήτη αυξάνει τον κίνδυνο θρόμβωσης, που ονομάζεται επίσης θρόμβωση εν τω βάθει (DVT)⁵. Και είτε έχετε σακχαρώδη διαβήτης είτε όχι, πτήσεις διάρκειας 4 ωρών ή περισσότερο έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο θρόμβωσης εν τω βάθει⁶. Για να αντιμετωπίσετε αυτόν τον κίνδυνο κατά τη διάρκεια της πτήσης, σας προτείνω να:

●        Ασκείτε τα πόδια, τις γάμπες και τους αστραγάλους σας, ακόμη και όταν κάθεστε.

●        Περπατάτε πάνω-κάτω στο διάδρομο μια φορά ανά 2-3 ώρες.

●        Φορέστε κάλτσες ταξιδιού, κάλτσες υποστήριξης ή καλτσόν.

●        Πίνετε άφθονο νερό.

●        Αποφύγετε το αλκοόλ και την καφεΐνη.

●        Κάθεστε με τα πόδια σας ανοιχτά.

Οι παραπάνω συμβουλές μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου θρόμβωσης κατά τη διάρκεια πτήσεων⁷.

Η διάγνωση του σακχαρώδους διαβήτη δε σημαίνει ότι δε μπορείτε να ταξιδέψετε τον κόσμο. Εάν επισκεφθείτε μια χώρα όπου τα έθιμα και οι συμπεριφορές αποκλίνουν από αυτά της πατρίδας σας, μπορεί να αντιμετωπίσετε αναπάντεχες και απρόβλεπτες αντιδράσεις όσον αφορά τον σακχαρώδη διαβήτη. Ο γηγενής πληθυσμός μπορεί, για παράδειγμα, να θεωρεί ότι η λήψη φαρμάκων σε δημόσιο χώρο είναι μια ασυνήθιστη και προκλητική πράξη. Αυτό που έχει γίνει ρουτίνα και δεύτερη φύση για εσάς, μπορεί να είναι λίγο σοκαριστικό ή δυσάρεστο για κάποιον άλλον.

Εκτός από το να είστε διακριτικοί και προσεκτικοί απέναντι στο περιβάλλον σας, κάντε όσο το δυνατόν περισσότερη έρευνα εκ των προτέρων:

• Αφιερώστε χρόνο για να μάθετε για τη διατροφική κουλτούρα του προορισμού σας. Τί αρέσει στους ντόπιους; Τί μπορεί να είναι δύσκολο να βρείτε στα σούπερ μάρκετ και τα εστιατόρια; Όταν γνωρίζετε τα διατροφικά στοιχεία για τα παραδοσιακά φαγητά και τις λιχουδιές, μπορείτε να αφεθείτε περισσότερο στην τοπική κουλτούρα.
• Εάν η χώρα που επισκέπτεστε χρησιμοποιεί διαφορετικές μονάδες μέτρησης (για παράδειγμα, χρησιμοποιούν ουγγιές, ενώ εσείς έχετε συνηθίσει τα γραμμάρια), φτιάξτε έναν μικρό πίνακα με τις διαφορές και κρατήστε τον πάντα στην τσέπη σας. Μετατρέψτε τα πιο συνηθισμένα μεγέθη μερίδων στο τοπικό σύστημα, για γρήγορες αποφάσεις σχετικά με το τι θα βάλετε στο πιάτο σας.
• Οι ετικέτες τροφίμων ποικίλλουν ανά τον κόσμο. Χρησιμοποιήστε το Google ή κάποια άλλη μηχανή αναζήτησης για να βρείτε εικόνες με ετικέτες τροφίμων από τον τόπο προορισμού σας. Και εξασκηθείτε στη χρήση τους, ώστε να εξοικονομήσετε χρόνο στο ταξίδι σας.
• Συμβουλευτείτε ένα διαδικτυακό λεξικό και βρείτε τις αντίστοιχες λέξεις για τη γλυκόζη, τον σακχαρώδη διαβήτη, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, την υπογλυκαιμία και υπεργλυκαιμία, την ινσουλίνη και άλλους συναφείς όρους.
• Τέλος, η έρευνά σας θα πρέπει να επικεντρωθεί στις συνθήκες υγιεινής και στη διαθεσιμότητα φαρμάκων και επαγγελματιών υγείας της χώρας προορισμού σας.

Απολαύστε το ταξίδι και τη διαμονή σας!

Κατ' αρχήν, δεν υπάρχει κάποια δραστηριότητα που πρέπει να εγκαταλείψετε όταν διαγνωστείτε με σακχαρώδη διαβήτη. Αλλά είναι πολύ σημαντικό να αναπτύξετε μια καλή αίσθηση των δικών σας μεταβολικών και συναισθηματικών αντιδράσεων στα πράγματα που είτε σας ευχαριστούν είτε πρέπει να κάνετε.

Εάν έχετε λάβει διάγνωση πρόσφατα, φανταστείτε ότι δεν ξέρετε τίποτα για τον εαυτό σας και ότι έχετε να μάθετε τα πάντα. Όσο λιγότερα θεωρείτε δεδομένα για το σώμα σας εδώ και τώρα, τόσο περισσότερα θα μάθετε στο επόμενο λεπτό. Και τόσο πιο γρήγορα θα προσαρμοστείτε στη ζωή με σακχαρώδη διαβήτη.

Αυτό ισχύει και για τις δραστηριότητες που σχετίζονται με τα ταξίδια. Όταν ταξιδεύετε, ανοίγεστε στον κόσμο. Προκειμένου να παραμείνετε όσο το δυνατόν πιο ασφαλείς, πρέπει να λάβετε ορισμένες προφυλάξεις. Προτείνω να παρακολουθείτε συνεχώς το σάκχαρο αίματος και τη συνολική σας ευεξία. Προγραμματίζοντας και μαθαίνοντας από την εμπειρία σας, μπορείτε να φροντίζετε καλύτερα τον εαυτό σας και να περνάτε υπέροχα όπου κι αν βρίσκεστε.

Η διάγνωση μπορεί να οδηγήσει στην ανησυχία ότι δεν θα μπορείτε να κάνετε τα πράγματα που αγαπάτε, τα πράγματα που δίνουν νόημα στη ζωή σας. Είμαι εδώ για να σας πω ότι, ενώ ζείτε με σακχαρώδη διαβήτη, μπορείτε να εξακολουθήσετε να ασχολείστε με σχεδόν όλες τις αγαπημένες σας δραστηριότητες. Απλώς πρέπει να φέρεστε έξυπνα και να είστε προσεκτικοί. Ξεκινήστε λαμβάνοντας τις σχετικές προφυλάξεις, προγραμματίζοντας, κάνοντας την έρευνά σας και απολαμβάνοντας τα πάντα με μέτρο.