Αλλαγές στον τρόπο ζωής για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1

Μπορείτε να αναπτύξετε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά συνήθως εμφανίζεται σε νεαρά άτομα όπως τα παιδιά, τους εφήβους και τους νεαρούς ενήλικες. Με καλή διαχείριση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και έναν γενικότερα υγιεινό τρόπο ζωής για τον σακχαρώδη διαβήτη, μπορείτε να ζήσετε μια μακρά και δραστήρια ζωή με τη νόσο¹. 

Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 είναι μια χρόνια νόσος που εμφανίζεται όταν ο οργανισμός σας δε μπορεί να παράγει ινσουλίνη ή παράγει πολύ λίγη ινσουλίνη. Η ινσουλίνη βοηθά το σάκχαρο του αίματος να εισέλθει στα κύτταρά μας για να παρέχει ενέργεια. Χωρίς την ινσουλίνη, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα αυξάνονται πολύ, κάτι που μπορεί να βλάψει τον οργανισμό σας².

Οι ειδικοί δεν γνωρίζουν ακόμη τι ακριβώς προκαλεί τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1. Είναι πιθανό να οφείλεται τόσο σε γενετικούς, όσο και σε περιβαλλοντικούς παράγοντες. Μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αν και τείνει να εμφανίζεται πιο συχνά σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες³.

Η φαρμακευτική αγωγή σε συνδυασμό με αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, η αύξηση της σωματικής άσκησης και η διακοπή των ανθυγιεινών συνηθειών, π.χ. του καπνίσματος, καθώς και ένα καλό καθημερινό πρόγραμμα, βοηθάνε στη διαχείριση της πάθησης⁴.

Οι αλλαγές του τρόπου ζωής για τον σακχαρώδη διαβήτη μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά στο πώς αισθάνεστε, ενώ παράλληλα μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης μελλοντικών επιπλοκών. Με τα σημερινά δεδομένα δεν υπάρχει γνωστός τρόπος πρόληψης του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 1, ούτε και μόνιμη θεραπεία επί του παρόντος². 

Υπάρχουν διάφορες κατηγορίες αλλαγών στον τρόπο ζωής για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και η διατροφή είναι μια σημαντική κατηγορία που δε μπορείτε να αγνοήσετε. Η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός σας διατηρεί σταθερά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα όταν πάσχετε από σακχαρώδη διαβήτη. Αυτό δεν σημαίνει τον πλήρη περιορισμό των τροφών που μπορείτε να καταναλώσετε, αλλά αντίθετα την υιοθέτηση μιας υγιεινής, ισορροπημένης διατροφής⁴. 

Με πιο ευέλικτα σχήματα ινσουλίνης να είναι πλέον διαθέσιμα, είναι εφικτή μια πιο εξατομικευμένη προσαρμογή της φαρμακευτικής αγωγής του σακχαρώδους διαβήτη στον υφιστάμενο τρόπο ζωής σας. Ανατρέξτε σε αυτό το άρθρο για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τη φαρμακευτική αγωγή για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1.

Αν και δεν υπάρχει «διαβητική δίαιτα» για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, η διατροφή σας θα πρέπει να περιλαμβάνει τροφές με χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι⁶. Διαβάστε παρακάτω περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη διαχείριση της διατροφής σας όταν ζείτε με σακχαρώδη διαβήτη. 

Όλων των ειδών οι υδατάνθρακες επηρεάζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας, γι' αυτό και η μέτρηση των υδατανθράκων είναι σημαντική για να διατηρούνται σταθερά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας, όταν πάσχετε από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1⁶.

Οι υδατάνθρακες αποτελούν απαραίτητο συστατικό ενός υγιεινού και ισορροπημένου γεύματος, γιατί χωρίς αυτούς η ινσουλίνη μπορεί να προκαλέσει πολύ μεγάλη πτώση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα⁶.

Οι υδατάνθρακες βραδείας αποδέσμευσης από τροφές όπως τα δημητριακά ολικής άλεσης (π.χ. καστανό ρύζι, ψωμί ολικής άλεσης) αποτελούν πιο υγιεινές επιλογές, καθώς βοηθούν στη μεγαλύτερη σταθερότητα των επιπέδων σακχάρου στο αίμα μεταξύ των γευμάτων⁷.

Οι ξηροί καρποί και οι σπόροι, το γιαούρτι χωρίς ζάχαρη και το γάλα, χαρακτηρίζονται ως πιο υγιεινές τροφές. Αυτό επειδή έχουν χαμηλότερη περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, συμβάλλοντας επίσης στη διατήρηση σταθερών επιπέδων σακχάρου στο αίμα μεταξύ των γευμάτων. Δείτε παρακάτω μια λίστα με τις πιο υγιεινές επιλογές υδατανθράκων που μπορείτε να συμπεριλάβετε στα γεύματά σας⁶.

Πιθανώς να έχετε ακούσει πολλές φορές για τα οφέλη της τακτικής άσκησης στη σωματική και ψυχική υγεία. Η τακτική άσκηση αποτελεί βασικό συστατικό του προτεινόμενου τρόπου ζωής για τον σακχαρώδη διαβήτη⁴. Εάν έχετε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, είναι σημαντικό να λάβετε κάποια επιπλέον μέτρα για να βεβαιωθείτε ότι ασκείστε με ασφάλεια.

Η άσκηση παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση του σωματικού βάρους και των επιπέδων σακχάρου στο αίμα⁴. Ανάλογα με το είδος της δραστηριότητας που κάνετε, μπορεί να προκαλέσει αύξηση (υπεργλυκαιμία) ή μείωση (υπογλυκαιμία) των επιπέδων σακχάρου στο αίμα σας⁸.

Ακολουθούν μερικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα όταν ασκείστε:

• Μπορείτε να αποφύγετε τις υπογλυκαιμίες καταναλώνοντας τη σωστή ποσότητα και τον σωστό τύπο υδατανθράκων πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση⁹.
• Θα πρέπει να ρυθμίζετε την ινσουλίνη σας και να ελέγχετε τακτικά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας⁹.
• Φτιάξτε ένα πλάνο διατροφής σε συνεργασία με τον ιατρός σας, που να ταιριάζει στο είδος της άσκησης που επιθυμείτε.

Η άσκηση επηρεάζει τον καθένα με διαφορετικό τρόπο και το κλειδί είναι να παρακολουθείτε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας, καθώς και πώς αισθάνεστε πριν, κατά τη διάρκεια και μετά από διάφορους τύπους άσκησης. Μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος για να καταλάβετε τι λειτουργεί καλύτερα για εσάς, αλλά θα τα καταφέρετε.  

Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης του σακχαρώδους διαβήτη μέσω της άσκησης εδώ.

Η στενή συνεργασία με τους επαγγελματίες υγείας για την διαχείριση του σακχαρώδη διαβήτη θα σας βοηθήσει να κάνετε τις κατάλληλες αλλαγές στον τρόπο ζωής για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και να διασφαλίσετε ότι θα λάβετε την κατάλληλη αγωγή και φροντίδα. Είναι εκεί για να σας παρέχουν τις πληροφορίες που χρειάζεστε, να σας βοηθήσουν να νιώσετε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στη διαχείριση της πάθησής σας και να σας παρέχουν συμβουλές προσαρμοσμένες στις ανάγκες σας. Να επισκέπτεστε τακτικά τον γιατρό σας για πληροφορίες που θα σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1. Επίσης, φροντίστε να μιλάτε ανοιχτά με την οικογένεια, τους φίλους και τους φροντιστές σας, ώστε να γνωρίζουν τη φροντίδα που χρειάζεστε και να μπορούν να σας υποστηρίξουν όταν χρειαστεί. 

Το κάπνισμα κάνει το σώμα σας πιο ανθεκτικό στην ινσουλίνη, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να λαμβάνετε περισσότερη ινσουλίνη για να ελέγχετε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Οι παρατεταμένες περίοδοι υψηλών επιπέδων σακχάρου στο αίμα μπορεί να οδηγήσουν σε επιπλοκές του σακχαρώδους διαβήτη⁹.

Μπορείτε να καταναλώνετε αλκοόλ όταν πάσχετε από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 και είστε 18 ετών και άνω. Ωστόσο, το αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας και θα πρέπει να λάβετε κάποιες επιπλέον προφυλάξεις αν σκοπεύετε να πιείτε. 

Μπορεί για κάποιους από εμάς να είναι φυσιολογικό να βιώνουμε άγχος, αλλά αν ζείτε με σακχαρώδη διαβήτη αυτά τα συναισθήματα μπορεί να είναι αυξημένα και πιο δύσκολα στη διαχείριση. Πατήστε εδώ για να διαβάσετε τρόπους με τους οποίους μπορείτε να βοηθήσετε στη διαχείριση του άγχους και της ψυχικής σας υγείας, όταν ζείτε με σακχαρώδη διαβήτη.

Να θυμάστε ότι ο συνδυασμός υγιεινών αλλαγών στον τρόπο ζωής για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής και σωστής διαχείρισης της καθημερινής σας ρουτίνας/κατάστασης μαζί με συχνή παρακολούθηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, θα σας βοηθήσουν να διασφαλίσετε ότι μπορείτε να ζήσετε τη ζωή σας στο έπακρο.   

Η διαχείριση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 1 μπορεί να αποτελεί πρόκληση, αλλά με τη σωστή υποστήριξη μπορείτε να βρείτε μια καλή ισορροπία. Να ζείτε με τη νόσο και ταυτόχρονα να κάνετε αυτά που αγαπάτε, ώστε να μπορείτε να ζήσετε τη ζωή που θέλετε.