Go to the page content
diabetes research

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 1 ΚΑΙ 2

Οι επιλογές αντιμετώπισης για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 επικεντρώνονται συνήθως σε αλλαγές του τρόπου ζωής, όπως η υγιεινή διατροφή, η τακτική άσκηση και η απώλεια βάρους. Τα περισσότερα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 δε χρειάζονται θεραπεία με ινσουλίνη, αλλά μπορεί να χρειαστούν άλλα φάρμακα καθώς η νόσος εξελίσσεται, όπως μετφορμίνη, αγωνιστές του υποδοχέα του γλυκαγονόμορφου πεπτιδίου 1 (GLP-1 RAs), αναστολείς της διπεπτιδυλικής πεπτιδάσης 4 (DDP-4is) ή αναστολείς του συμμεταφορέα γλυκόζης-νατρίου 2 (SGLT-2is)2.

Συγκριτικά, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 είναι πιο δύσκολο να ελεγχθεί και οι θεραπευτικές επιλογές είναι λίγο πιο διαφορετικές. Τα άτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 πρέπει να ακολουθούν ένα αυστηρό, καθημερινό πρόγραμμα ενέσεων ινσουλίνης2.  

Θεραπευτικές επιλογές για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1

Τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 αδυνατούν να παράγουν αρκετή ινσουλίνη για τη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, λόγω της επίθεσης του ανοσοποιητικού τους συστήματος στο πάγκρεας. Τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 χρειάζονται καθημερινές ενέσεις ινσουλίνης (για να μιμηθούν τη φυσική αντίδραση του παγκρέατος)2.  

Τύποι θεραπείας με ινσουλίνη

1. Βασική ινσουλίνη

Ινσουλίνη μακράς δράσης που παρέχει συνεχή και σταθερή αποδέσμευση ινσουλίνης. Η βασική ινσουλίνη διατηρεί ένα χαμηλό και σταθερό επίπεδο ινσουλίνης στο αίμα σας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, και συνήθως χορηγείται μία ή δύο φορές την ημέρα.  

2. Γευματική ινσουλίνη

Ινσουλίνη ταχείας δράσης που μειώνει τις αιχμές του σακχάρου στο αίμα μετά το φαγητό. Η γευματική ινσουλίνη χορηγείται με ένεση πριν το φαγητό και μερικές φορές λαμβάνεται επιπλέον της ινσουλίνης μακράς δράσης.  

3. Μείγματα ινσουλίνης

Συνδυάζει δύο ινσουλίνες σε μία μόνο ένεση. Τα μείγματα ινσουλίνης βοηθούν στον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας (αντιγράφοντας τον ρόλο της βασικής ινσουλίνης) και κατά τη διάρκεια των γευμάτων (αντιγράφοντας τον ρόλο της ινσουλίνης γεύματος).  

Τρόποι λήψης ινσουλίνης

 
  • Με ένεση  
    Οι πένες ινσουλίνης είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους τρόπους αυτοχορήγησης ινσουλίνης σε καθημερινή βάση. Υπάρχουν πολλές πένες, συμπεριλαμβανομένων των προγεμισμένων πενών μίας χρήσης και των επαναχρησιμοποιούμενων πενών6.  
  • Με αντλία ινσουλίνης  
    Μια μικρή, ηλεκτρονική συσκευή, γνωστή ως αντλία ινσουλίνης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη χορήγηση ινσουλίνης σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1. Η αντλία ινσουλίνης λειτουργεί με τη σταδιακή αποδέσμευση ινσουλίνης κατά τη διάρκεια της ημέρας6.  

 

Εναλλακτικές θεραπευτικές επιλογές για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1

Η ινσουλίνη αποτελεί εδώ και πολύ καιρό τη βασική θεραπευτική επιλογή για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, υπάρχουν όμως και άλλες διαθέσιμες εναλλακτικές καθώς η επιστήμη και η ιατρική εξελίσσονται;  

Η μεταμόσχευση παγκρεατικών νησιδίων είναι μια πειραματική θεραπεία για τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, η οποία υποβάλλεται επί του παρόντος σε κλινικές δοκιμές στις ΗΠΑ. Οι γιατροί παίρνουν νησίδια (από το πάγκρεας) με υγιή βήτα κύτταρα και τα εγχέουν σε μια φλέβα που μεταφέρει αίμα στο συκώτι. Τα νησίδια αρχίζουν να παράγουν και να απελευθερώνουν ινσουλίνη μέσα στον οργανισμό. Μια κλινική δοκιμή φάσης ΙΙΙ που διεξήχθη από τα National Institutes of Health (NIH) διαπίστωσε ότι «1 χρόνο μετά τη μεταμόσχευση νησιδίων, σχεδόν 9 στους 10 λήπτες του μοσχεύματος είχαν επίπεδο Α1C κάτω από 7 τοις εκατό και δεν είχαν επεισόδια σοβαρής υπογλυκαιμίας» 7.

Η ινσουλίνη που χορηγείται μία φορά την εβδομάδα είναι ένας άλλος πολλά υποσχόμενος ερευνητικός τομέας για την αντιμετώπιση τόσο του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 1, όσο και του τύπου 2. Ορισμένες εταιρείες ερευνούν την ανάπτυξη βασικής ινσουλίνης που μπορεί να χορηγείται μία φορά την εβδομάδα, γεγονός που θα διευκόλυνε τους περισσότερους ανθρώπους να ακολουθήσουν τη θεραπευτική αγωγή. Το 2021, δημοσιεύθηκαν ευρήματα από μια δοκιμή που συμμετείχαν άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, δίνοντας ελπιδοφόρα αποτελέσματα14,15.  Η εβδομαδιαία χορήγησης με βασικές ινσουλίνες δεν κυκλοφορούν ακόμη στην Ελλάδα

Η έρευνα για τις εναλλακτικές θεραπευτικές μεθόδους του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 1 συνεχίζεται, αλλά τα εμφυτεύματα με βάση τα βλαστοκύτταρα φαίνεται να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των δοκιμών. Η φυσική θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη και η μόνιμη θεραπεία του, αποτελούν επίσης ερευνητικούς τομείς εν εξελίξει.   

Αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2  

Οι κατευθυντήριες γραμμές για την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 διαφέρουν σημαντικά από τις κατευθυντήριες γραμμές για την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 1. Ενώ ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 εξαρτάται από ενέσεις ινσουλίνης, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 μπορεί να αντιμετωπιστεί αρχικά χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή, όπως μετφορμίνη, αγωνιστές του υποδοχέα του γλυκαγονόμορφου πεπτιδίου 1 (GLP-1 RAs), αναστολείς της διπεπτιδυλικής πεπτιδάσης 4 (DDP-4is) ή αναστολείς του συμμεταφορέα γλυκόζης-νατρίου 2 (SGLT-2is)2.

Διατροφή

Η αλλαγή της διατροφής είναι το πρώτο πράγμα που θα σας ζητηθεί να κάνετε όταν διαγνωστείτε με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Τα προγράμματα διατροφής για τον σακχαρώδη διαβήτη έχουν σχεδιαστεί για να διατηρούν τη γλυκόζη αίματος, την αρτηριακή πίεση και τη χοληστερόλη σε υγιή επίπεδα.  

Άσκηση

Η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας μέρα με τη μέρα μπορεί επίσης να επιφέρει σημαντική διαφορά στην υγεία σας. Η τακτική άσκηση βοηθά στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, στην απώλεια βάρους και στη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής σας υγείας.

Αγωνιστές υποδοχέων (RA) του γλυκαγονόμορφου πεπτιδίου 1 (GLP-1)

Το GLP-1 είναι μια φυσική ορμόνη που αυξάνει τις ινκρετίνες (ορμόνες) και βοηθά στην παραγωγή ινσουλίνης, μειώνοντας έτσι τη γλυκόζη στο αίμα. Οι θεραπείες GLP-1 RA στοχεύουν στη μίμηση της φυσικής λειτουργίας της ορμόνης GLP-1 και στην εξισορρόπηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Υπάρχουν διάφοροι τύποι RA GLP-1:

  • GLP-1 RA βραχείας δράσης. Παραμένουν στον οργανισμό σας για λιγότερο από μία ημέρα και βοηθούν στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα μετά από τα γεύματα.
  • GLP-1 RA μακράς δράσης. Συνεχίζουν να λειτουργούν έως και 1 εβδομάδα μετά τη λήψη τους και βοηθούν στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα τόσο την ημέρα, όσο και τη νύχτα.
Αναστολείς του συμμεταφορέα γλυκόζης-νατρίου 2

Οι αναστολείς του συμμεταφορέα νατρίου-γλυκόζης 2 (SLGT-2is) είναι ένα από του στόματος χορηγούμενο φάρμακο, που χρησιμοποιείται για τη μείωση του σακχάρου στο αίμα, προκαλώντας αποβολή γλυκόζης από τα νεφρά μέσω των ούρων και έτσι μείωση της γλυκόζης του αίματος.

Ενέσεις ινσουλίνης  

Εάν ένας συνδυασμός των παραπάνω μεθόδων αντιμετώπισης δε λειτουργεί ή έχει σταματήσει να λειτουργεί, μπορεί να προχωρήσετε σε ενέσεις ινσουλίνης. Υπάρχουν διάφοροι τύποι ινσουλίνης, ανάλογα με το πόσο γρήγορα δρουν, πότε έχουν το μεγαλύτερο αποτέλεσμα και για πόσο διάστημα δρουν.  

Να θυμάστε ότι ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 είναι μια προοδευτική νόσος και συχνά χρησιμοποιείται ένας αλγόριθμος αντιμετώπισης του σακχαρώδους διαβήτη, ως εργαλείο για τον καθορισμό της θεραπευτικής μεθόδου. Μην απογοητευτείτε αν το θεραπευτικό σας πρόγραμμα αλλάξει με την πάροδο του χρόνου11. 

Αντιμετώπιση σακχαρώδους διαβήτη κύησης και παιδικού σακχαρώδους διαβήτη  

  • Αντιμετώπιση σακχαρώδους διαβήτη κύησης  
    Για κάποιες εγκυμονούσες, η απλή αλλαγή στη διατροφή και το πρόγραμμα άσκησης είναι αρκετή για την καταπολέμηση του σακχαρώδους διαβήτη κύησης. Για κάποιες άλλες, απαιτείται φαρμακευτική αγωγή και ενέσεις ινσουλίνης για την εξισορρόπηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα2. Μιλήστε με τον επαγγελματία υγείας σας, εάν έχετε ανησυχίες12,13.    

    Διαβάστε περισσότερα

  • Αντιμετώπιση παιδικού σακχαρώδους διαβήτη τύπου 1   
    Για τη διατήρηση του σακχάρου αίματος του παιδιού σας σε υγιή επίπεδα, θα χρειαστεί καθημερινές ενέσεις ινσουλίνης. Συνιστάται επίσης η παρακολούθηση του σακχάρου αίματος, η καταμέτρηση των υδατανθράκων και η τακτική άσκηση2.  
  • Αντιμετώπιση παιδικού σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2
    Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 στα παιδιά είναι παρόμοιος με τα συμπτώματα και την αντιμετώπιση του προδιαβήτη στους ενήλικες. Η υγιεινή διατροφή, η τακτική σωματική άσκηση, η παρακολούθηση του σακχάρου αίματος και η απώλεια βάρους θα βοηθήσουν στον έλεγχο του σακχαρώδους διαβήτη του παιδιού σας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, θα χρειαστεί η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής2.  

Σχετικά άρθρα για την αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη

Βιβλιογραφικές αναφορές
  1. WHO. Diabetes. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/diabetes. Last accessed: July 2025. 
  2. IADA Standards of Care in Diabetes 2025. 9. Pharmacologic Approaches to Glycemic Treatment: Standards of Care in Diabetes—2025 Diabetes Care 2025;48(Suppl. 1):S181–S206 | https://doi.org/10.2337/dc25-S009 Last accessed: July 2025. 
  3. Almdal T, Scharling H, Jensen JS, Vestergaard H. The independent effect of type 2 diabetes mellitus on ischemic heart disease, stroke, and death: a population-based study of 13,000 men and women with 20 years of follow-up. Arch Intern Med 2004; 164:1422–1426.  
  4. NICE. Insulin. Available from: https://bnf.nice.org.uk/treatment-summary/insulin-2.html. Last accessed: July 2025. 
  5. Ken M. Nkonge . Dennis K. Nkonge . Teresa N. Nkonge. Insulin Therapy for the Management of Diabetes Mellitus: A Narrative Review of Innovative Treatment Strategies. Diabetes Ther (2023) 14:1801–1831 Last accessed: July 2025. 
  6. Insulin delivery devices in diabetes management: Applications and advancements Runhuang Yang , Zongwen Yang , Jingnan Chi , Ya Zhu. Intelligent Pharmacy 3 (2025) 235–242
  7. NIDDK. Pancreatic Islet Transplantation. Available from: https://www.niddk.nih.gov/health-information/diabetes/overview/insulin-medicines-treatments/pancreatic-islet-transplantation. Last accessed: July 2025. 
  8. Zhao X, Wang M, Wen Z, et al. GLP-1 Receptor Agonists: Beyond Their Pancreatic Effects. Front Endocrinol (Lausanne) 2021; 12:721135. 
  9. Kim W, Egan JM. The role of incretins in glucose homeostasis and diabetes treatment. Pharmacol Rev.2008; 60:470–512. 
  10. Gordon A, Buch Z, Baute V, et al. Use of Ayurveda in the Treatment of Type 2 Diabetes Mellitus. Glob Adv Health Med 2019; 8:2164956119861094. 
  11. American Diabetes Association. The Big Picture: Checking Your Blood Sugar. Available from: https://www.diabetes.org/healthy-living/medication-treatments/blood-glucose-testing-and-control/checking-your-blood-sugar. Last accessed: July 2025. 
  12. Langer O, Conway DL, Berkus MD, et al. A comparison of glyburide and insulin in women with gestational diabetes mellitus. N Engl J Med 2000; 343:1134–1138. 
  13. NHS UK. Gestational Diabetes Treatment. Available from: https://www.nhs.uk/conditions/gestational-diabetes/treatment/. Last accessed: July 2025.
  14. Frias JP, Chien J, Zhang Q, et al. Once Weekly Basal Insulin Fc (BIF) is Safe and Efficacious in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus (T2DM) Previously Treated With Basal Insulin. Journal of the Endocrine Society. 2021;5:A448-A449.
  15. Rosenstock J, Bajaj HS, Janež- A, et al. Once-Weekly Insulin for Type 2 Diabetes without Previous Insulin Treatment N Engl J Med 2020; 383:2107-2116.
  16. Healthline. Type 2-Diabetes. Available from: https://www.healthline.com/health/type-2-diabetes/glp-1-receptor-agonists-treatment#types. Last accessed: July 2025.
  17. FDA. Sodium Glucose Cotransporter. Available from: https://www.fda.gov/drugs/postmarket-drug-safety-information-patients-and-providers/sodium-glucose-cotransporter-2-sglt2-inhibitors#:~:text=SGLT2%20inhibitors%20are%20a%20class,canagliflozin%2C%20dapagliflozin%2C%20and%20empagliflozin. Last accessed: July 2025.
  18. Mosenzon O, et al. CAPTURE: a multinational, cross-sectional study of cardiovascular disease prevalence in adults with type 2 diabetes across 13 countries. Cardiovasc Diabetol. 2021; 20:154.
  19. Calvin Ke, et al. Trends in the Association Between Diabetes and Cardiovascular Events, 1994-2019J AMA Published Online: October 14, 2022 2022;328;(18):1866-1869. doi:10.1001/jama.2022.14914
  20. Diabetes UK. Insulin and diabetes. Available from: https://www.diabetes.org.uk/guide-to-diabetes/managing-your-diabetes/treating-your-diabetes/insulin. Last accessed: July 2025